Τρίτη 4 Αυγούστου 2009

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΗΣ 4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1936





- Χαρακτηριστικά και έργο του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου


Η μεταβολή έτυχε της λαϊκής αποδοχής και επανατοποθέτησε τα πράγματα στη σωστή του βάση. Το κράτος έγινε κράτος, η νεολαία απέκτησε όραμα και ιδανικά και η εργατική και η αγροτική τάξη ξέφυγε από τα νύχια των εργατοπατέρων - αγροτοπατέρων πολιτικάντηδων και του διεθνούς κομμουνισμού, και βρήκε στο πρόσωπο του Μεταξά έναν αρωγό των δικαίων της.

Επί 4ης Αυγούστου καθιερώθηκε η κοινωνική ασφάλιση και ιδρύθηκε το Ι.Κ.Α. Καθιερώθηκε το 8ωρο και επεβλήθη η άδεια των εργαζομένων. Η Ελλάς συμμετείχε στο υπό τη γερμανική αιγίδα πρόγραμμα «Χαρά και Εργασία». Καταπολεμήθηκε και εξαρθρώθηκε ο κομμουνισμός. Ιδρύθηκε το Εθνικόν Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Εκσυγχρονίσθηκαν οι Ένοπλες Δυνάμεις. Ο Μεταξάς με τον διορατικό στρατιωτικό νου του έβλεπε τον μεγάλο πόλεμο που ερχόταν στην Ευρώπη και προετοιμάστηκε γι’ αυτόν. Κορυφαίο έργο του καθεστώτος ήταν η οργάνωση της νεολαίας σε πανελλαδικό πλαίσιο σε έναν οργανισμό, την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας, την θρυλική Ε.Ο.Ν. Οι νέοι της Ε.Ο.Ν. θα ήσαν οι δημιουργοί του έπους του 1940.


Ο Μεταξάς στο θέμα της Ε.Ο.Ν. είχε δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα. Το εθεώρη προσωπικό του έργο, έργο ζωής. Ομοίως καλλιεργήθηκαν και προστατεύτηκαν τα γράμματα και οι τέχνες. Οι κολοσσοί των γραμμάτων και των τεχνών του Μεσοπολέμου ύμνησαν και έκλαψαν για τον θάνατο του Μεταξά. Περιέχονται και αυτά τα γραπτά στον τύπο της εποχής, φυσικά όμως δεν συμφέρει να τα γνωρίζει ο κατά τα άλλα ενήμερος ελληνικός λαός.

Το νέο καθεστώς βεβαίως δεν εχαρακτηρίζετο μόνο από τις επηυξημένες εξουσίες του πρωθυπουργού ή ( κατά την φρασεολογία του καθεστώτος ) Αρχηγού και Εθνικού Κυβερνήτου. Υπήρχε και έτερος ισχυρός πόλος εξουσίας, το Παλάτι. Ο Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ έβλεπε την 4η Αυγούστου σαν μία προσωρινή μεταβολή και δεν ενστερνίζετο τις ιδέες του Ιωάννη Μεταξά. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ε.Ο.Ν. έφερε αρκετά προσκόμματα. Πολύ δ ε περισσότερο κατά την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής έφερε αντιρρήσεις και άφησε λίγα περιθώρια ελιγμών στον Μεταξά. Ο Γεώργιος δεν ήτο απλώς αγγλόφιλος. Θα μπορούσε χωρίς ενδοιασμό να χαρακτηρισθεί ως αγγλόδουλος. Η υποβόσκουσα αντιπαλότητα μεταξύ του Εθνικού κράτους του Ιωάννη Μεταξά και της Αυλής θα διαρκέσει έως και το 1940. Στις 8 Αυγούστου του 1940 ο Μεταξάς αναρωτιόταν στο ημερολόγιό του : «Τίνος το τέρμα εγγίζει ;».

Τα χαρακτηριστικά της 4ης Αυγούστου ομοίαζαν με τα χαρακτηριστικά τόσον του ιταλικού Φασισμού όσο και του γερμανικού Εθνικοσοσιαλισμού. Μόνο που το καθεστώς της 4ης Αυγούστου δεν προήλθε από τον πολιτικό αγώνα ενός επαναστατικού κινήματος ή κόμματος όπως συνέβη σε Ιταλία και Γερμανία. Βεβαίως ο Μεταξάς, αν μελετήσει κανείς τις σκέψεις του στα κείμενά του, τους λόγους του και πολύ περισσότερο στο τετράδιο σκέψεων και το ημερολόγιό του, θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ένας συντηρητικός επαναστάτης. Έτσι τον χαρακτηρίζει ο υπουργός Τύπου, Νικολούδης, σε άρθρο του στο περιοδικό «Το Νέον Κράτος» ( τ.42, Φεβρουάριος 1941 ) :«Ο Μεταξάς δεν υπήρξεν απλούς πολιτικός και στρατιωτικός, η διπλή αυτή μορφή, που έδωσε εις την ελληνικήν ιστορίαν τους μεγαλυτέρους μας πολιτικούς άνδρας. Ο Ιωάννης Μεταξάς υπήρξεν ένας εθναπόστολος, ένας μεταρρυθμιστής, ένας συντηρητικός επαναστάτης -εάν επιτρέπεται η έκφρασις- και εν ταυτώ και πνευματικός άνθρωπος και μέγας οικοδόμος και οργανωτής και κοινωνικός φιλόσοφος και προφήτης...

Επαναστάται υπήρξαν πολλοί εις την ιστορίαν, αλλά πόσοι ηδυνήθησαν εις την θέσιν αυτού που εκρήμνισαν να βάλουν κάτι το καλύτερον και διαρκές; Ολίγοι. Πολύ ολίγοι. Μεταξύ αυτών ο Μεταξάς, ο οποίος ενώ βαθύτερα ήτο ένας επαναστάτης, πρώτα, ημπορούμεν να είπωμεν, εύρισκε το νέον και κατόπιν αντικαθίστα το παλαιόν, και τούτο βραδέως, προσεκτικώς, ανωδύνως. Η επαναστατικότης του ήτο εξελικτική όχι ανατρεπτική. Μέγας δεξιοτέχνης...

Έτσι μετέβαλε το πολίτευμα, μετερρύθμιζε την κοινωνίαν, ήλλαζεν εντελώς το περιεχόμενον του εθνικού μας βίου, και όμως δεν έχυσε μίαν σταγόνα αίματος, και ουδείς ησθάνθη γύρω του τον παραμικρόν κλονισμόν, την παραμικράν ανωμαλίαν. Γνωρίζετε πολλά τοιαύτα κατορθώματα εις την ιστορίαν;».

Ο Ιωάννης Μεταξάς μπορεί να ήτο μικρός το δέμας, προσέφερε όμως τεράστιο έργο και ήτο ένας εξαιρετικός στρατιωτικός και πολιτικός νους. Λίγο πριν την έκρηξη του πολέμου του 1940 προετοίμαζε το Σύνταγμα και τις Αρχές ενός νέου καθεστώτος. Η πορεία ανετράπη από τον πόλεμο και πολύ περισσότερο από τον απροσδόκητο και ύποπτο θάνατό του τον Ιανουάριο του 1941. Λέγεται με μεγάλη βάση αληθείας ότι «τον φάγανε οι Άγγλοι». Εξήντα χρόνια μετά, το ευκολότερο για τους εχθρούς των εθνικών ιδεών είναι το «ανάθεμα» στον Μεταξά και στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου.

Δεν πρέπει να γνωρίσει ο λαός ότι στα τέσσερα και πλέον χρόνια διακυβερνήσεως Ιωάννου Μεταξά και καθεστώτος 4ης Αυγούστου η Ελλάς εγνώρισε την πρόοδο και την δόξα. Το καθεστώς του Μεταξά σύμφωνα με την πολιτική ορολογία θα χαρακτηρισθεί ως δικτατορία. Εξετάζοντας όμως επισταμένα το έργο, τις ιδέες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κάτι που φυσικά δεν μπορεί να γίνει σε ένα μικρό άρθρο, μας επιτρέπεται να χαρακτηρίσουμε την 4η Αυγούστου ως μια εθνική επανάσταση. Τα κείμενα και οι λόγοι του Ιωάννου Μεταξά διαπνέονται από έναν ακραιφνή εθνικιστικό λόγο με σαφή τον κοινωνικό προσανατολισμό και τις ιδέες της κοινωνικής δικαιοσύνης.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αρχειοθήκη ιστολογίου