ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΟΝ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ

TO ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ

ΜΕΤΑΛΛΙΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ

    ΣΠΑΝΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

4η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1936 : Η ΑΡΧΗ ΕΝΟΣ ΕΠΟΥΣ - 75 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

« Η Ελλάς από της 4ης Αυγούστου έγινε κράτος αντικομμουνιστικόν, κράτος αντικοινοβουλευτικόν, κράτος ολοκληρωτικόν, κράτος με βάση αγροτική και εργατική, κατά συνέπειαν κράτος αντιπλουτοκρατικόν. Δεν έχει βέβαια κόμμα ιδιαίτερο να κυβερνά αλλά κόμμα είναι όλος ο λαός εκτός από τους αδιόρθωτους κομμουνιστάς και τους αντιδραστικούς παλαιοκομματικούς»

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ (Αύγουστος 1936)

4η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1936 : TI ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΕΒΗ

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΤΗΣ  4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 
Η ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΕΜΦΥΛΙΑΣ ΣΥΡΡΑΞΗΣ 
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ

του Χρήστου Παππά 

 
Πολλοί ιστορικοί, διαφόρων πολιτικών αποχρώσεων, έχουν ασχοληθεί κατά καιρούς με το καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Άλλοι το χαρακτήρισαν ως «Μεταξική δικτατορία», ενώ άλλοι ως «Μοναρχοφασισμό». Άλλοι δ ε ως «Ελληνικό Εθνικοσοσιαλισμό». Με την ασφάλεια της παρέλευσης εβδομήντα πέντε ετών από την εποχή που η χώρα εκυβερνάτο από τον Ιωάννη Μεταξά, θα προσπαθήσουμε να δώσουμε τα στοιχεία που απαιτούνται ώστε ο αναγνώστης να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα για την τόσον λασπολογηθείσα ιστορική περίοδο.

- Τι πραγματικά συνέβη την 4η Αυγούστου

Το βράδυ της 4ης Αυγούστου 1936 έκλεισε μια κοινοβουλευτική περίοδος πολιτικής διακυβερνήσεως είτε με τη μορφή της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας είτε με τη μορφή της Προεδρευομένης Δημοκρατίας, είτε ακόμη με τη μορφή της Στρατιωτικής Δικτατορίας, π.χ. δικτατορία Πλαστήρα ( 1922 ), δικτατορία Πάγκαλου ( 1926 ). Ο Ιωάννης Μεταξάς κληθείς από τον Βασιλέα Γεώργιο Β΄ ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Απρίλιο του 1936 και στις 16 Απριλίου πήρε πανηγυρικά ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή. Και τα δύο κόμματα, Λαϊκό και Φιλελεύθερο ( Βασιλικοί και Βενιζελικοί ), κυριολεκτικώς τον υπερψήφισαν με 241 ψήφους υπέρ, 16 κατά και 4 αποχές, βλέποντας στο πρόσωπό του τον ηγέτη εκείνο ο οποίος θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο και τον διχασμό στον οποίο εκείνα την είχαν φέρει. Ο απόστρατος στρατηγός Μεταξάς, ηγέτης της Βασιλικής παρατάξεως κατά την περίοδο του Διχασμού, ήταν αρχηγός του κόμματος των Ελευθεροφρόνων το οποίο είχε λάβει ποσοστό 3,94% κατά τις εκλογές του Ιανουαρίου 1936. Παρ' όλα αυτά υπερψηφίστηκε και έτυχε παλλαϊκής αναγνωρίσεως που μπορεί να κατανοήσει οποιοσδήποτε αναγνώσει τουλάχιστον τις εφημερίδες του Ιανουαρίου 1941, τότε που πέθανε ο Μεταξάς ή θα διαπιστώσει εάν παρακολουθήσει από τα «επίκαιρα» της εποχής τη συμμετοχή του λαού στην κηδεία του ( βεβαίως τα αφιερώματα σε εκείνη την ιστορική περίοδο που γίνονται σε τηλεοπτικές εκπομπές επιμελώς προνοούν να μην μεταδίδουν τις σκηνές αυτές ). 

 

Μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 1936 οι δύο κυρίαρχες πολιτικές παρατάξεις δεν μπορούσαν να σχηματίσουν αυτοδύναμη κυβέρνηση και ρυθμιστής στις εξελίξεις αναδείχθηκε το Κ.Κ.Ε. το οποίο δια πρώτη φορά ήρθε σε συμφωνία με αστικό κοινοβουλευτικό κόμμα στις εκλογές για το Προεδρείο της Βουλής με το περίφημο «Σύμφωνο» Σοφούλη-Σκλάβαινα. Ο κομμουνισμός έχοντας τις ρίζες του στην εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ήδη είχε δράσει αντεθνικά κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία της οποίας «όχι μόνο χάρηκε την ήττα, αλλά και την επεδίωξε». Το Κ.Κ.Ε. βλέποντας έναν αντικομουνιστή ηγέτη στην εξουσία, αρχίζει τις κινητοποιήσεις εναντίον του Μεταξά με αποκορύφωμα τις ταραχές που ξέσπασαν στη Θεσσαλονίκη το Μάιο του 1936, με αφορμή την απεργία των καπνεργατών. Ο Μεταξάς δείχνει για πρώτη φορά τον δρόμο που θα ακολουθήσει. Αφού επιβάλει την τάξη, ορίζει νέα ημερομίσθια και καθιερώνει για πρώτη φορά στα εργατικά πράγματα τον όρο της υποχρεωτικής διαιτησίας. Οι προσπάθειες όμως των κομμουνιστών εναντίον του Μεταξά του οποίου τα φιλεργατικά αισθήματα θα μπορούσαν να τους στερήσουν την πολιτική πελατεία, δεν σταματούν αλλά εντείνονται και συνεπικουρούνται και από δηλώσεις πολιτικών αρχηγών όπως αυτή του Σοφούλη που έλεγε ότι μετά το πέρας της πεντάμηνης εξουσιοδότησης που πήρε ο Μεταξάς τον Απρίλιο του '36 θα πάψει η υποστήριξη στο πρόσωπό του. Οι κομμουνιστές αναγγέλλουν γενική πανελλαδική απεργία για τις 5 Αυγούστου και όλα δείχνουν ότι αρχίζουν τις κινήσεις για την βίαια αρπαγή της εξουσίας, κάτι που συνάδει και με το πρόγραμμά τους και με την ιδεολογία τους. Η γενική απεργία και η σύσταση «λαϊκού μετώπου» είναι το πρώτο σκαλοπάτι προς την εξουσία. Το βράδυ της 4ης Αυγούστου 1936 ο Μεταξάς πηγαίνει στα Ανάκτορα να συναντήσει τον Βασιλέα Γεώργιο Β΄ . Έχει μαζί του έτοιμα τα Διατάγματα που προβλέπουν την αναστολή ορισμένων διατάξεων του Συντάγματος και τη διάλυση της Βουλής. Η μεταβολή επιτυγχάνεται ταχύτατα και αναίμακτα. Το ίδιο βράδυ συγκάλεσε εκτάκτως υπουργικό συμβούλιο και το μόνο μέτρο που πήρε ήταν να τοποθετήσει δύο Ευζώνους στην είσοδο του Υπουργείου Εξωτερικών με την εντολή να επιτρέπουν την είσοδο στους υπουργούς και να απαγορεύουν την έξοδο σε όλους. Αυτό αποτελεί έκτοτε μοναδικό ιστορικό προηγούμενο διεθνώς. Δηλαδή επιβολή δικτατορίας με δύναμη μόλις δύο στρατιωτών. Ο κοινοβουλευτισμός χρεοκόπησε και ο Μεταξάς έδωσε τη χαρακτηριστική βολή. Ενήργησε ως στρατιωτικός και ως σπουδαίος ηγέτης με συναίσθηση της δυνάμεώς του.  

Η αποφασιστικότης του Μεταξά απέτρεψε την εμφύλια διαμάχη και τον κομμουνιστικό κίνδυνο.  

Το νέο καθεστώς είναι γεγονός.
 

1939 - Ε.Ο.Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ

H EΛΛΑΣ ΤΗΣ 4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

"Υπάρχουν στιγμές στις οποίες ένας λαός οφείλει εάν θέλει να μείνει μεγάλος να είναι ικανός να πολεμήσει, έστω και χωρίς ελπίδα νίκης ...

Μόνον διότι πρέπει"

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ

Εθνικό Καθεστώς - 4 Αυγούστου 1936

ΕΘΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΟΛΑΙΑΣ - 1938

Η θεία Θωμαή στην Ε.Ο.Ν. Άνδρου

                       NTOKOYMENTO - ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ

1937 : ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑλΑΜΑΤΑ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΤΑΞΑ ΣΤΟΝ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ

Εθνικό Καθεστώς - 4 Αυγούστου 1936

Ο ΥΜΝΟΣ της 4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

O AΔΟΚΗΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ

Ιωάννης Μεταξάς - Ο Θάνατος

Την Τρίτην 28 Ιανουαρίου 1941 ο Βασιλεύς προήδρευσε στο Υπουργικό Συμβούλιο και ανακοινώνοντας με βαθειά συγκίνηση την κατάσταση της υγείας του Ιωάννη Μεταξά, ζήτησε από τους Υπουργούς να παραμείνουν εις τας θέσεις των υπηρετούντες την πατρίδα. Την επομένη το πρωί ανακοίνωσε ότι ανέθεσε την κυβέρνηση στον Αλέξανδρο Κορυζή, Διοικητήν της Εθνικής Τράπεζας, τέως Yπουργό Κοινωνικής Προνοίας της Κυβερνήσεως του Ιωάννη Μεταξά.

Ο Ιωάννης Μεταξάς απεβίωσε, σε ηλικία 70 ετών, την 94η ημέρα του πολέμου, στην οικία του στην Κηφισιά, στις 6 τα χαράματα, την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 1941, αφού την προηγουμένη κοινώνησε των αχράντων μυστηρίων.

 Το ιατρικό ανακοινωθέν υπογεγραμμένο από 12 Έλληνες ιατρούς ήταν το εξής:

"Ο θάνατος του Ιωάννου Μεταξά εβύθισε την Ελλάδα εις απέραντον θλίψιν. Κανείς δεν επερίμενεν ένα τέτοιο κτύπημα από μέρους της Μοίρας....Ο Ιωάννης Μεταξάς υπήρξε ένας εξαιρετικός άνθρωπος πλήρης δυνάμεως και ζωτικότητος. Κανείς Έλλην δεν άμφέβαλλε δια την ξεχωριστήν φύσιν του. Αι υπηρεσίαι τας οποίας προσέφερεν εις την χώραν, πρώτον ως στρατιωτικός και ως πολιτικός έπειτα, είνε επίσης σπουδαιόταται. Η νεώτερη ελληνική ιστορία του επιφυλάσσει ιδιαίτερον και τιμητικόν κεφάλαιον. Τα τελευταία τέσσερα και μισό χρόνια επληρώθησαν εξ' ολοκλήρου με την μορφήν του. Και δεν υπάρχει κανείς που δεν θα αναγνωρίσει ότι εις την εσωτερικήν κατάστασιν και στην εξωτερικήν θέσιν της χώρας, επέθεσεν βαρεία την σφραγίδα του πνεύματος του. Το έργον του εκτείνεται προς όλας τας κατευθύνσεις της ζωής της ελληνικής κοινωνίας, την οποίαν επεδίωξε να αναδιοργανώσει και να τρέψει προς συγχρονισμένας κατευθύνσεις, με αντικειμενικό σκοπόν την ανύψωσιν των λαικών τάξεων και την υποστήριξιν των αδυνάτων και των πτωχών. Η κοινωνική αρμονία και η εθνική ενότης του ελληνικού λαού ήσαν οι δύο πόλοι περί τους οποίους εστράφη η εσωτερική του προσπάθεια. Και είδαμεν τους καρπούς της να ωριμάζουν και να αυξάνωνται εις τας ημέρας μας..." ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑΟ Πρόεδρος της Ελληνικής Κυβερνήσεως ενεφάνισε προ δέκα ημερών, ήτοι το προπαρελθόν Σάββατον, φλεγμονήν του φάρυγγος, ήτις κατέληξεν εις απόστημα παραμυγδαλικόν. Παρά την έγκαιρον διάνοιξίν του, ως και την μετεγχειρητικήν κατάλληλον θεραπείαν, παρουσίασεν εν συνεχεία τοξιναιμικά φαινόμενα και επιπλοκάς, ως γαστρορραγίαν και ουρίαν, και απέθανεν σήμερον, 6 π.μ.

Εν Αθήναις τη 29η Ιανουαρίου 1941

ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ της 29ης ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1941

Οι θεράποντες ιατροί

Μ. Γερουλάνος, Β. Μπένσης, Μ. Γεωργόπουλος, Μ.Μακκάς, Ε.Φωκάς, Δ. Δημητριάδης, Ι. Χρυσικός, Γ.Καραγιαννόπουλος, Δ. Κομνηνός, Ν. Λωράνδος, Γ. Οικονομίδης, Ν. Γεωργόπουλος.

Το ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ της 30ης Ιανουαρίου με τον τίτλο:

Ο ΛΑΟΣ ΠΕΝΘΕΙ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟΝ ΤΟΥ ΩΣ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟΝ

ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣΠΕΝΘΟΥΝ ΚΙ' ΔΑΦΝΕΣ

Στερνά, στ' ανθένιο φέρετρό Σου

Σε συντροφεύουμε μ' οδύνη

Τώρα κι' ο φίλος μα κι' ο εχτρός Σου

Πύρινο δάκρυ μπρος Σου χύνει

Πενθούν και οι δάφνες τη θανή Σου

Γιατί μορφή δεν θαύρουν άλλη

Τώρα που χάνουν τη δική σου

Να στεφανώσουν πιο μεγάλη

«Όλοι εξυμνούν το τι έχεις κάνει

Κι' όλοι ποτέ -ποτέ της, λένε,

τέτοια μορφή δεν θα αποθάνη».

Κι' νέοι εκεί με δάφνης κλώνια

Σου ψιθυρίζουνε και κλαίνε

«θα ζης Πατέρα μας αιώνια».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΤΕΡ

Η ασθένεια του Εθνικού Κυβερνήτου για λόγους ευνόητους δεν δημοσιοποιήθηκε στον ημερήσιο τύπο προ της 29ης Ιανουαρίου 1941.